Object

Abstract:

Celem artykułu jest wyjaśnienie istoty krytycznych studiów nad bezpieczeństwem, dookreślenie ich specyfiki, a także zweryfikowanie użyteczności poznawczej tego paradygmatu. Odwołano się do dorobku najważniejszych przedstawicieli badanego nurtu teoretycznego, jak również komentarzy tego w polskich publikacjach naukowych. Ponieważ badana problematyka dotyczy teorii bezpieczeństwa, to w pracy nad artykułem zastosowane zostały metody ogólnoteoretyczne, jak analiza, definiowanie, porównanie, synteza i wnioskowanie. Wyjaśniono najważniejsze cechy krytycznych studiów nad bezpieczeństwem, za jakie uznaje się nietradycyjną formę podejścia badawczego oraz duże nastawienie praktyczne i normatywne. Odniesiono się do postpozytywistycznych tendencji w rozwoju naukowym. Wskazano na szerokie i wąskie rozumienie teorii krytycznych w nauce. Szczegółowo przeanalizowano cechy krytycznych studiów nad bezpieczeństwem, odrębnie odnosząc się w tym kontekście do zagadnień sekurytyzacji i emancypacji. Wyjaśniono ich wpływ na dowartościowanie postrzegania bezpieczeństwa z perspektywy ludzkiej, co znalazło zastosowanie m. in. w koncepcji human security. Przedstawiono dokonania najważniejszych przedstawicieli i szkół teoretycznych z perspektywy krytycznej w zakresie studiów nad bezpieczeństwem. W podsumowaniu zestawiono najważniejsze zarzuty formułowane wobec krytycznych studiów nad bezpieczeństwem oraz starano się wykazać zalety tego paradygmatu. Sformułowano postulaty związane z wymogami krytycznego myślenia w nauce.

Date issued:

2021-08-25

Identifier:

oai:ribes-88.man.poznan.pl:1310 ; doi:10.37055/sbn/146370 ; oai:editorialsystem.com:article-146370

Print ISSN:

2082-2677

Publisher ID:

146370

License:

click here to follow the link

Starting page:

47

Ending page:

63

Volume:

21

Issue:

3

Journal:

SBN

Keywords:

security ; critical theories ; critical security studies ; post-positivism ; emancipation