Object

Abstract:

Celem artykułu jest ukazanie problematyki pokojowego użytkowania przestrzeni kosmicznej w ujęciu prawa międzynarodowego publicznego oraz wybranych aktów wewnątrz-krajowych. Problemami badawczymi są: zakres obowiązywania fundamentalnych dla międzynarodowego prawa kosmicznego traktatów, ewolucja rozwoju prawa kosmicznego w kontekście nie tylko aktów prawa traktatowego, ale też i wybranych aktów prawa wewnątrz-krajowego, a także kwestia zasady wolności eksploracji przestrzeni kosmicznej w odniesieniu do demilitaryzacji kosmosu, zarówno w aspekcie biernym, jak i czynnym. Autorzy niniejszego artykułu stawiają hipotezę badawczą, wedle której obowiązujące źródła prawa kosmicznego pozwalają na powolną oraz systematyczną erozję zasady pokojowego wykorzystania przestrzeni kosmicznej, co dodatkowo wymuszają działania faktyczne poszczególnych państw. Autorzy przygotowując niniejszy artykuł oparli się przede wszystkim na analizie aktów prawnych – w językach polskim, rosyjskim i angielskim oraz uzupełniająco na literaturze przedmiotu, by następnie móc zweryfikować i ewentualnie poprawić postawioną hipotezę badawczą. Na tej podstawie stwierdzono, iż współczesne prawo kosmiczne tylko w teorii opiera się na pięciu fundamentalnych traktach jako źródłach prawa międzynarodowego publicznego. W praktyce bowiem stronami Układu normującego działalność państw na Księżycu i innych ciałach niebieskich z 18 grudnia 1979 r. nie są i nigdy nie były ani dwa państwa, które rozpoczęły wyścig o eksploracje kosmosu, ani państwa, które następnie przełamały monopol w kosmosie tych dwóch podmiotów i obecnie znacząco inwestują w technologię kosmiczną. Wydaje się to dość zatrważające, gdyż postanowienia umowy księżycowej potwierdzały, rozwijały i uszczegółowiały wiele postanowień układu kosmicznego, w tym postanowień co do absolutnie pokojowego wykorzystania przestrzeni kosmicznej. Jedynym pozytywnym aspektem traktatowego ujęcia wykorzystania przestrzeni kosmicznej pozostaje Układ o zakazie prób broni nuklearnej w atmosferze, w przestrzeni kosmicznej i pod wodą sporządzony w Moskwie dnia 5 sierpnia 1963 r. Akt ten spotkał się ze sporym zrozumieniem pośród wspólnoty międzynarodowej, czego dowodem jest przyjęcie zobowiązań z tego aktu przez wiele państw.

Date issued:

2024-02-12

Identifier:

oai:ribes-88.man.poznan.pl:1715 ; doi:10.37055/sbn/183986 ; oai:editorialsystem.com:article-183986

Print ISSN:

2082-2677

Publisher ID:

183986

License:

click here to follow the link

Starting page:

11

Ending page:

26

Volume:

32

Issue:

2

Journal:

SBN

Keywords:

peaceful use of outer space ; public international law ; space law ; international humanitarian law