Przedłożony artykuł dotyczy kwestii zdolności traktatowej państw zależnych, która była rozpatrywana w toku prac Komisji Prawa Międzynarodowego ONZ (KPM ONZ) dotyczących projektu konwencji o prawie traktatów. I choć współcześnie termin ten nie przystaje do społeczności międzynarodowej składającej się z państw suwerennych, to w czasach kiedy trwały prace przygotowawcze KPM ONZ, które rozpoczęły się w 1949 r. i trwały przez kolejne siedemnaście lat, pojęcie państw zależnych było powszechnie stosowane. Cóż, przynajmniej było tak na początku tego procesu. Niniejszy artykuł przedstawia zmiany regulacji dotyczącej zdolności traktatowej państw zależnych zawarte w projektach opracowywanych przez czterech kolejnych Sprawozdawców Komisji, którym powierzono zadanie przygotowania projektu konwencji o prawie traktatów. Kwestia ta była o tyle ważna, że niekiedy państwa zależne posiadały zdolność do samodzielnego zawierania traktatów, niezależnie od zdolności traktatowej państwa odpowiedzialnego za prowadzenie ich spraw zagranicznych. Omawiane zagadnienie wydaje się szczególnie interesujące w zestawieniu z postępującym w owych czasach procesem dekolonizacji, wspartym między innymi deklaracją Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych z 1960 r. o przyznaniu niezależności państwom i narodom kolonialnym (rezolucja 1514). Od tego czasu współistnienie równych i suwerennych państw (w tym powstałych w wyniku dekolonizacji) stanowi podstawę utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego pod nadzorem Rady Bezpieczeństwa ONZ. Pojęcie „państwa zależnego” musiało więc zostać ostatecznie odrzucone w projektach prac ILC. Komisja uznała, że państwa muszą legitymować się suwerennością i jako takie posiadają zdolność traktatową. Rozwiązanie to zostało następnie podtrzymane w lakonicznie ujętej dyspozycji art. 6 konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów z 1969 r. (KPT), zgodnie z którym każde państwo ma zdolność do zawierania traktatów. Według KPT termin „państwo” w rozumieniu tej konwencji ma takie samo znaczenie, jak m.in. w Karcie Narodów Zjednoczonych, tj. jako państwo w rozumieniu prawa międzynarodowego, bądź też jako państwo w międzynarodowym znaczeniu tego pojęcia.
Date issued: Identifier:doi:10.37055/sbn/129865 ; oai:editorialsystem.com:article-129865
Print ISSN: Publisher ID: License: Starting page: Ending page: Volume: Issue: Journal: Keywords:treaties ; security treaties ; international law ; states ; nation states ; dependent states